Presentator Arjan Lubach heeft in zijn tv-programma De Avondshow aandacht besteed aan het onderwerp online gokken. In het item ‘Tot op de bodem’ heeft Lubach op een ludieke manier gekeken naar de totstandkoming van de Wet Kansspelen op afstand en de problemen die dit met zich meebrengt, met name op het gebied van de zorgplicht.
Het item van Lubach in De Avondshow met Arjan Lubach ging over de geschiedenis en de huidige staat van de legale online gokmarkt in Nederland. Hierbij werd vooral gekeken naar de zorgplicht van de legale online casino’s. De directe aanleiding voor dit item was het rapport over de zorgplicht van kansspelaanbieders dat de Kansspelautoriteit (Ksa) in september 2023 heeft gepubliceerd. In dit rapport werd geconcludeerd dat online casino’s sneller en beter moeten ingrijpen bij probleemspelers.
Lubach benoemt dat Nederland een gokprobleem heeft en haalt daarbij een artikel van NRC aan waarin wordt vermeld dat sinds de invoering van de Wet Koa 450.000 nieuwe gokkers zijn ontstaan. Deze cijfers zijn afkomstig uit een monitoringsrapportage over online kansspelen in het voorjaar van 2023. Branchevereniging NOGA heeft echter aangegeven dat deze cijfers genuanceerd moeten worden.
Volgens Lubach gokten er voor de legalisering ongeveer een kwart miljoen mensen in Nederland. Uit onderzoek uitgevoerd in 2018 bleek echter dat het werkelijke aantal veel hoger lag, namelijk ongeveer 1,8 miljoen gokkers. Het rapport hanteerde echter een ruimere definitie van wat een gokker is.
Het monitoringsrapport vermeldt verder dat de gokbedrijven een brutospelresultaat (GGR) hadden van bijna €1,1 miljard en dat spelers gemiddeld €310 per maand verspelen. Volgens verslavingsinstanties komen er ook steeds meer nieuwe gokverslaafden bij. Verslavingsinstantie Jellinek erkent deze stelling echter niet, zoals vermeld in het artikel in Trouw.
Het idee om online gokken te legaliseren komt van Fred Teeven, voormalig staatssecretaris van Veiligheid en Justitie. Hij was een groot voorstander van een legale gokmarkt in Nederland en sprak dit voornemen voor het eerst uit in 2011. Tijdens het maken van de wet zou Teeven hulp hebben gekregen van goklobbyisten, zoals te zien is in een fragment van het programma WNL Haagse Lobby uit 2016.
Lubach noemt het krankzinnig dat lobbyisten en gokbedrijven meer inspraak hadden bij het wetsontwerp dan verslavingsdeskundigen. Dit heeft geleid tot het ontbreken van harde regels en het hameren op zelfregulering door de gokbranche. Dit heeft ervoor gezorgd dat er veel gokreclames te zien zijn op straat en op televisie.
Na kritiek binnen de politiek heeft minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind maatregelen genomen, zoals het verbod op rolmodellen in gokreclames en het verbod op gokreclames op tv, radio, gedrukte media en in de buitenlucht. Ook is er een nieuwe versie van de Reclamecode Online Kansspelen gepubliceerd.
Lubach concludeert dat de Nederlandse gokmarkt en haar zorgplicht problematisch zijn. De zorgplicht wordt uitbesteed aan de online gokaanbieders, maar zij kunnen niet altijd ingrijpen zonder tussenkomst van een medewerker. Hierdoor worden probleemspelers pas laat gesignaleerd. Lubach vindt het ook onbegrijpelijk dat staatsdeelneming TOTO mailtjes stuurt naar spelers om hen te verleiden weer te gaan gokken.
Lubach sluit het item op een ludieke manier af door op een digitale gokkast genaamd Fredautomaat te spelen. Als hij drie keer het symbool van Fred draait